Door de toekenning van de Coranasteun aan eigenaren van traditionele zeilschepen zijn we ons meer en meer bewust geworden van het feit hoe uniek de Nederlandse vloot is. Zo uniek en bijzonder, dat de overheid bereid was extra steun te verlenen zodat deze niet verloren zou gaan. Duidelijk werd dat de vloot naast een economische waarde ook een maatschappelijke, culturele waarde heeft. Een waarde die ook kan worden ingezet als lobby-argument. De vloot, de schepen vormen het materieel erfgoed en zijn het behouden waard dus.
Om de vloot in stand te houden zijn er mensen nodig. Mensen die de schepen goed onderhouden, ze gebruiken waarvoor ze gebouwd zijn: zeilen, en deze ervaring met zo veel mogelijk anderen willen delen. Dat is nou precies wat een schipper doet. Je kunt het immaterieel erfgoed noemen: kennis en vaardigheden die van eerdere generaties zijn overgenomen en die worden doorgegeven aan de volgende. Dit erfgoed is niet star en onveranderlijk maar past zich aan aan de tijd en de omstandigheden. Eerst werd er bijvoorbeeld gezeild met vracht, nu met passagiers. Het zeilen met de schepen vraagt echter nog steeds dezelfde maritieme kennis van de schipper. Om weg te blijven van de discussie welk schip nou valt onder maritiem erfgoed en welk niet, heeft de BBZ zich gericht op het immaterieel erfgoed en is het traject ingegaan om het vak van Schipper Bruine Vloot te laten opnemen in de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland. Jaarlijks worden er 15 nieuwe voordrachten geaccepteerd en de Schipper Bruine Vloot zat daarbij. Hiervoor moet bij het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) een zogenaamd borgingsplan worden ingeleverd waaruit blijkt dat de deelnemers zich actief inzetten voor de toekomst van hun erfgoed. Door de opname in de Inventaris kunnen we de aandacht voor het vak vergroten en de culturele betekenis ervan beter duidelijk maken.
Afgelopen maanden heeft een werkgroep bestaande uit 2 schippers (Zippi en Sven), 2 zeer bij de branche betrokken medewerkers van resp. het Scheepvaartmuseum en het Zuiderzeemuseum (Marja en Pam) en Paul en Cockie dit borgingsplan geschreven en ingediend. Hierin komt uitgebreid aan de orde wat het vak inhoudt, waarom het vak behouden moet blijven en welke acties we willen ondernemen om het vak te borgen voor de toekomst. Door hier samen aan te werken, het vak uitgebreid onder de loep te nemen en door de enthousiaste reactie van de begeleiders realiseerden we ons weer dat het echt uniek is wat schippers doen, dat we alles op alles moeten zetten om dit vak (en dus ook de schepen) in stand te houden en door te geven aan volgende generaties schippers.
In de tweede of derde week van november volgt de beoordeling van de toetsingscommissie. De officiële bijschrijving in de Inventaris willen we graag groots onder de aandacht van de media brengen. Als jullie daar gave ideeën over hebben, let us know!